Beklentiler Arasında Annelik Yapmak

Üzerimizdeki beklentilerin çok olması bizi kısıtlar ve yorar. Bizden beklenenlerin fazla olması stresin de ana kaynaklarından biridir. Beklentilere uygun yaşamaya çalışmak ve bekleyenlerin beklediklerini geçekleştirmeye çalışmak bazen kendimiz olmamızı da engeller. Bazen de ömrümüz başkalarının beklentilerini karşılamakla geçer. Bu sefer kendimiz olmayız ve bu durum da bize ruhsal acılar verir. Günümüzde ve geçmişte üzerinde en fazla beklentinin biriktiği kişi grubundan biri de annelerdir.

Ben bir babayım. Benim babamın benden bir babalık beklentisi yok. Amcam nasıl babalık yaptığıma pek karışmaz. Teyzem de öyle. Annem de bu konuda bir şey demez. Biz babalar olarak beklentiler açısından rahatız. Ama anneler öyle mi, kimin annelerden beklentileri yok ki? 

İmge Anne, Şimdiki Anne

Her anne, anne olmadan önce bir annelik hayali kurar. Çocuklarına yaklaşım tarzı, disiplin şekli, sevgi şekli bu imgede ve hayalde yer alır. “Ben çocuğuma sokakta bağıran annelerden olmayacağım, her gece ona kitap okuyacağım, kızmayacağım.” gibi cümleler annelerin zihninden geçer. Kendi annesinin ona yaptığı yanlışları çocuğuna yapmayacağına dair söz verir kendine. Kısacası annenin kendisinden bir annelik beklentisi vardır. Çocuk olup da anne, annelik yapmaya başladığında anne ilk olarak kendi beklediği ve umduğu anneliği yapamadığını görür ve bu durum annede hayal kırıklığına yol açar. Annenin karşılayamadığı ilk beklenti, kendi beklentisidir.

Babanın Anneden Beklentileri

Günümüzde babalar çocuk eğitimine dair, çocuğu finanse etmek dışında pek bir şey yapmazlar. Buna rağmen, çocukta bir sorun göründüğünde ilk merci olarak anneyi görürler. Annenin internet, dizi keyfi, komşuluk ziyaretleri babanın gözüne batar. Baba, çocuğun iyi eğitilmemesinin sorumlusu olarak anneyi görür. Anne bir yandan kendi beklediği anneliği yapmaya çalışırken, öte yandan babanın beklediği gibi anne olmaya da çabalar. Annelik konusunda beklentileri karşılanması gereken kişi sayısı artık iki olmuştur.

Büyüklerin Anneden Beklentileri

Kayınvalidenin, annenin kendi annesinin de ondan çok beklentileri vardır. Çocuk zayıfsa anne ‘bakmamış’, kilolu ise ‘çok yedirmiş’ olur. Hareketli ise çocuk, ‘anne terbiye verememiş’ olur, çocuk içine kapanıksa ‘anne çocuğu baskılamış’ olur. Annenin çocuğuna yedirdiği yemeğe, giydirdiği kıyafete kadar herkes anneye karışır. Kendi annesinin ve eşinin annesinin sözleri be beklentileri arasında çocuk büyütmek zordur.

Öğretmenin Anneden Beklentileri

Çocukların okula başlaması ile annelerin görevleri arasına okul çantasını, beslenmeyi hazırlayıp kontrol etmek gibi yeni görevler eklenir. Bir görev daha var ki, o da annelerin yükünü biraz daha arttırır. Çocukların ödevlerinin kontrolü ve takibi genelde annelere kalır. Çocuk ödevini yapmazsa öğretmen öncelikle anneyi ilgisizlikle suçlar. Anne, kendinin, eşinin, kayınvalidesinin, kendi annesinin kendisi üzerindeki beklentilerine cevap vermeye çalışırken üstüne bir de öğretmenlerin beklentileri biner. Böylece annenin yükü biraz daha artar.

Anneden beklentisi olan sadece bu saydıklarımla sınırlı değil. Komşu, sokaktaki teyze, otobüsteki yolcular, çocuğuna bakarak anneyi yargılarlar. Anneye hemen, iyi/kötü, ilgili/ilgisiz gibi sıfatlar biçerler. Babalardan beklentisi olan ise neredeyse yoktur. Babaların kendilerinin bile babalığa dair beklentilerinden pek fazla söz edemeyiz. Bu nedenle de anneleri bu konuda pek anlayamazlar.

Özetle, annelik dışarıdan bakıldığı gibi kolay değildir. Birçok beklenti arasında kalıp bunları dengeleyerek annelik yapmak, beklentileri karşılamadığında suçluluk hissetmek, beklentileri karşılamak adına kendisi olamamak günümüz anneliğin en büyük zorluklarından biridir. Bu nedenle annelere “Çocuğunu şöyle eğit, böyle davran.” demeden önce onları anlamamız ve onların zorluklarına derman olmamız şart. Annelere çocuklarına can yeleğini nasıl giydireceklerini öğretmeden önce, o yelekleri kendileri için nasıl kullanacaklarını öğretmekle işe başlamalıyız. Çocuklar mı? Biz anneleri için adımlar attığımızda, emin olun onlar daha sağlıklı ve daha mutlu yetişecekler.    

Mehmet Teber

Uzman Pedagog  

6/01/2013